Zasilanie energią elektryczną

Przemysław Gogojewicz

Autor: Przemysław Gogojewicz

Dodano: 30 listopada 2023
Trigeneracja to łączna produkcja prądu, ciepła i chłodu

Zgodnie z § 180 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, instalacje i urządzenia elektryczne, przy zachowaniu przepisów powinny zapewniać wszystkie niezbędne wymagania stawiane powyższym podmiotom. 

Wspomniane przepisy to:

-rozporządzenia,

-przepisów odrębnych dotyczących dostarczania energii,

-ochrony przeciwpożarowej,

-ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa i higieny pracy,

-a także wymagań Polskich Norm odnoszących się do tych instalacji i urządzeń,

powinny zapewniać:

1) dostarczanie energii elektrycznej o odpowiednich parametrach technicznych do odbiorników, stosownie do potrzeb użytkowych, w tym w zakresie infrastruktury na potrzeby ładowania pojazdów elektrycznych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 908 i 1086);

2) ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym, przepięciami łączeniowymi i atmosferycznymi, powstaniem pożaru, wybuchem i innymi szkodami;

3) ochronę przed emisją drgań i hałasu powyżej dopuszczalnego poziomu oraz przed szkodliwym oddziaływaniem pola elektromagnetycznego.

Zasilanie budynków użyteczności publicznej

Zgodnie z § 180 a rozporządzenia, w budynku użyteczności publicznej, o którym mowa w poniższej tabeli, wartość mocy jednostkowej oświetlenia nie może przekraczać określonych wielkości dopuszczalnych:

Typ budynku

Maksymalna wartość mocy jednostkowej [W/m2]

Klasa kryteriów*)

A

B

C

Biura

15

20

25

Szkoły

15

20

25

Szpitale

15

25

35

Restauracje

10

25

35

Sportowo-rekreacyjne

10

20

30

Handlowo-usługowe

15

25

35

*) Ustala się następujące klasy kryteriów:
A - spełnianie kryteriów oświetlenia w stopniu podstawowym
B - spełnianie kryteriów oświetlenia w stopniu rozszerzonym
C - spełnienie kryteriów oświetlenia w stopniu pełnym z uwzględnieniem komunikacji wizualnej

Oświetlenie awaryjne

Zgodnie z § 181 rozporządzenia , budynki, w których zanik napięcia w elektroenergetycznej sieci zasilającej może spowodować zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, jak również poważne zagrożenie dla środowiska, a także znaczne straty materialne,  zasilać należy co najmniej z dwóch niezależnych, samoczynnie załączających się źródeł energii elektrycznej, oraz należy budynki takie wyposażyć w samoczynnie załączający się system oświetlenia awaryjnego (zapasowego lub ewakuacyjnego). W budynkach wysokościowych jednym ze źródeł zasilania powinien być zespół prądotwórczy.

Przykład praktyczny

W jakich przypadkach elektryk powinien stosować awaryjne oświetlenie zapasowe?

Odpowiedz

Zgodnie z § 181 ust. 2 rozporządzenia, awaryjne oświetlenie zapasowe należy zastosować w pomieszczeniach, w których po zaniku oświetlenia podstawowego zachodzi konieczność kontynuowania podjętych czynności w niezmieniony sposób lub ich bezpiecznego zakończenia, przy czym czas działania tego oświetlenia powinien być dostosowany do uwarunkowań wynikających z wykonywanych czynności, oraz warunków występujących w pomieszczeniu.

Oświetlenie ewakuacyjne

Elektrycy powinni wiedzieć, iż awaryjne oświetlenie ewakuacyjne należy stosować:

1) w pomieszczeniach:

a) widowni kin, teatrów i filharmonii oraz innych sal widowiskowych,

b) audytoriów, sal konferencyjnych, czytelni, lokali rozrywkowych oraz sal sportowych, przeznaczonych dla ponad 200 osób,

c) wystawowych w muzeach,

d) o powierzchni netto ponad 1000 m2 w garażach oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym,

e) o powierzchni netto ponad 2000 m2 w budynkach użyteczności publicznej, budynkach zamieszkania zbiorowego oraz w budynkach produkcyjnych i magazynowych;

2) na drogach ewakuacyjnych:

a) z pomieszczeń wymienionych powyżej

b) oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym,

c) w szpitalach i innych budynkach przeznaczonych przede wszystkim do użytku osób o ograniczonej zdolności poruszania się,

d) w wysokich i wysokościowych budynkach użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego.

Warto podkreślić, iż awaryjne oświetlenie ewakuacyjne powinno działać przez co najmniej 1 godzinę od zaniku oświetlenia podstawowego. W pomieszczeniu, które jest użytkowane przy wyłączonym oświetleniu podstawowym, należy stosować oświetlenie dodatkowe, zasilane napięciem nieprzekraczającym napięcia dotykowego dopuszczalnego długotrwale, służące uwidocznieniu przeszkód wynikających z układu budynku, dróg komunikacji ogólnej lub sposobu jego użytkowania, a także podświetlane znaki wskazujące kierunki ewakuacji.

Oświetlenie awaryjne należy wykonywać zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi wymagań w tym zakresie.

W instalacjach elektrycznych należy stosować:

1) złącza instalacji elektrycznej budynku, umożliwiające odłączenie od sieci zasilającej i usytuowane w miejscu dostępnym dla dozoru i obsługi oraz zabezpieczone przed uszkodzeniami, wpływami atmosferycznymi, a także ingerencją osób niepowołanych;

2) oddzielny przewód ochronny i neutralny, w obwodach rozdzielczych i odbiorczych;

3) urządzenia ochronne różnicowoprądowe uzupełniające podstawową ochronę przeciwporażeniową i ochronę przed powstaniem pożaru, powodujące w warunkach uszkodzenia samoczynne wyłączenie zasilania;

4) wyłączniki nadprądowe w obwodach odbiorczych;

5) zasadę selektywności (wybiórczości) zabezpieczeń;

6) przeciwpożarowe wyłączniki prądu;

7) połączenia wyrównawcze główne i miejscowe, łączące przewody ochronne z częściami przewodzącymi innych instalacji i konstrukcji budynku;

8) zasadę prowadzenia tras przewodów elektrycznych w liniach prostych, równoległych do krawędzi ścian i stropów;

9) przewody elektryczne z żyłami wykonanymi wyłącznie z miedzi, jeżeli ich przekrój nie przekracza 10 mm2;

10) urządzenia ochrony przeciwprzepięciowej.

Połączeniami wyrównawczymi, należy objąć:

1) instalację wodociągową wykonaną z przewodów metalowych;

2) metalowe elementy instalacji kanalizacyjnej;

3) instalację ogrzewczą wodną wykonaną z przewodów metalowych;

4) metalowe elementy instalacji gazowej;

5) metalowe elementy szybów i maszynowni dźwigów;

6) metalowe elementy przewodów i wkładów kominowych;

7) metalowe elementy przewodów i urządzeń do wentylacji i klimatyzacji;

8) metalowe elementy obudowy urządzeń instalacji telekomunikacyjnej.

Przykład praktyczny

Kiedy należy zastosować przeciwpożarowy wyłącznik prądu?

Odpowiedz

Każdy elektryk wiedzieć powinien iż zgodnie z § 183 ust. 2 rozporządzenia przeciwpożarowy wyłącznik prądu, który odcina dopływ prądu do wszystkich obwodów, za wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru, należy stosować w strefach pożarowych o kubaturze przekraczającej 1000 m3 lub zawierających strefy zagrożone wybuchem.

Elektrycy powinni umieszczać przeciwpożarowy wyłącznik prądu w pobliżu głównego wejścia do obiektu lub złącza i odpowiednio oznakować. Odcięcie dopływu prądu przeciwpożarowym wyłącznikiem nie może powodować samoczynnego załączenia drugiego źródła energii elektrycznej, w tym zespołu prądotwórczego, z wyjątkiem źródła zasilającego oświetlenie awaryjne, jeżeli występuje ono w budynku.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie ( t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1225 ze zm.)

Autor: Przemysław Gogojewicz
Przemysław Gogojewicz

Autor: Przemysław Gogojewicz

prawnik, właściciel Kancelarii Usług Prawnych w Chrzanowie.